Logboek Frankrijk: 2.1. Langs de Riviera, 2007.

Port-Saint-Louis-du-Rhône

22.08.07 Het is 16H47 als wij vastleggen aan steiger E van de jachthaven van Port-Saint-Louis-du-Rhône. Palmbomen. Toch wat zon. Er is veel stroming in de haven en een eerste nadering was te laag. De haven zelf is niet onaangenaam, goed uitgerust met catways, alles is ordelijk maar de veiligheidsvoorzieningen vallen op: afgesloten steigers, sleutels, badges, scheepsdocumenten afgeven tot bij het vertrek. La confiance règne! Zal dit regel worden? 's Avonds is het stil. Rond ons, enkele "vertrekkers", Zweden, Duitsers, Denen. De gesprekken komen snel en spontaan: adressen worden al uitgewisseld: Fiumicino, Cruas, Solenzara. Wij hebben echter nog een leuke taak die wij nu moeten volbrengen: de champagne die vrienden ons hebben meegegeven - Om op te drinken als je toekomt... Avondeten. Slapen. Morgen: geen wekker!

29.08.07 Nehalinnia is opnieuw een zeilboot! In een verzengende hitte hebben wij alle voorbereidingen getroffen om de mast te zetten. Zaterdagavond is onze zoon toegekomen: hij heeft de maststrijker mee en hij zal enkele dagen bij ons blijven, voor hem hebben we een hotelkamer besproken. Zondag wordt de lang verwachte dag: na onze kanalentocht wordt de mast gezet wat voor ons het begin betekent van onze reis in het Mare nostrum. De basistrim neemt Olivier voor zijn rekening; tijdens het zeilen kunnen wij dan eventuele verfijningen aanbrengen. Port-Saint-Louis-du-Rhône is een bijzondere haven: enerzijds heb je de vele locals, op onze

steiger vooral (sport)vissers op tonijn en zwaardvis - deze worden dan gekuist en versneden onder luid en geanimeerd commentaar, maar er zijn ook veel zeilboten- de meeste tussen de zeven en de negen meter - en motorboten waarvan de eigenaars de vrijdagavond verschijnen en de maandagmorgen opnieuw verdwenen zijn (niets ongewoons!), anderzijds heb je de "visiteurs", een tiental permanent wisselende boten.. Het gaat hier om een allegaartje van nationaliteiten: Engelsen duidelijk in de meerderheid, Duitsers en zoals wij al schreven Noord-Europeanen, maar ook Canadezen, Nieuw-Zeelanders, Zwitsers en ... Fransen. Belgen zouden hier erg zeldzaam zijn alhoewel er enkele boten onder Belgische vlag varen, "pavillon de complaisance", zegt men met een knipoog!. Deze visiteurs hebben bijna allemaal een kanalentocht achter de rug of voor de boeg. masten worden gestreken of gezet, boten worden of getuigd of klaar gemaakt voor de lange tocht stroomopwaarts. De vele vragen over de stroomsterkte op de Rhône verraden enige onrust. Alhoewel het plaatsje helemaal niet mooi is in de nabijheid van de industriële en vervuilende Golfe de Fos, heeft het een charmante eigenheid.Maar vandaag is Olivier vertrokken met al ons "kanalenmateriaal" en maken wij de boot verder klaar. Wij zijn niet gehaast want een onweersstoring trekt deze namiddag en volgende nacht over het zuiden van Frankrijk - alleen de Azurenkust zou eraan ontsnappen : na reeds wat gedruppel vanmorgen trekt de zuidenwind aan, onze windmeter geeft constant 18 tot 20 knopen aan met uitschieters tot 30 knopen, in de toch goed beschutte haven; voor morgen wordt noord, windkracht 8 tot 9 voorspeld: onze eerste "coup de mistral" zou echter maar twee dagen duren.

Doordat we hier nu reeds enkele dagen liggen hebben we ons vrij goed kunnen oriënteren, en hebben we een goed contact met de andere boten. Ons adresboek vullen wij zo aan en in onze pilots noteren we heel wat, erg concrete gegevens; op onze beurt kunnen wij verduidelijkingen geven die nuttig zijn voor de boten die op de terugweg zijn.

Uit het dagboek van Kaat

ponton E - Port-Saint-Louis-Louis-du-Rhône .

Op de Saône en de Rhône hebben we niet meer gewuifd: de oevers waren te ver, het regende, de vissers zaten verscholen in het groen, op de enorme schepen zag je amper iemand zitten en de andere "plaisanciers" voeren op te grote afstand. Maar hier, op ponton E, begon het het opnieuw, het wuiven , of liever het uit-wuiven... Het was een komen en gaan van Fransen (uiteraard), Duitsers, Zwitsers, een Canadees, Nieuwzeelanders (jawel!), Denen, Zweden, Nederlanders en Engelsen.Iedereen bezig met mast op of af, boodschappen doen, was doen, boot opruimen en "ontzouten" (voor de fransen is de vakantie ook gedaan). En toch was er steeds tijd om een lijn aan te nemen, een praatje te maken, informatie uit te wisselen, verhalen te vertellen en natuurlijk om (uit) te wuiven. Sommigen waren al zeven jaar aan het rondzwerven en hadden een schat aan nuttige tips, anderen begonnen voor de derde keer aan een verkenning van een ander stukje Middellandse zee. Eén boot, een hele mooie, niet zo grote, stoere boot (duits koppel) had op z'n venster een piepklein wereldbolletje met een pijltje errond: in tien jaar willen ze de wereld rond, tijd zat dus zeiden ze, je moet alleen gezond blijven , waarop ze prompt een sigaretje opstaken...

vrijdag dertig augustus

Na al die jaren is het heerlijk, dat gevoel om NIET naar een personeelsvergadering te moeten gaan, om NIET je nieuwe rooster te moeten "ontdekken", om NIET de eerste schooldag te moeten voorbereiden, om NIET die vervelende toezichten en studies te moeten doen....Sorry, lieve collega's...

maar alvast een goede start voor iedereen..................................... !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

02.09.07 Drie dagen mistral dus, en wij bleven wijselijk liggen in Port-Saint-Louis. Een verkenning langs het Canal Saint-Louis, net ver genoeg om de rookpluimen en de gele en zwarte wolken van de erg vervuilende intensieve industriële activiteit rond de Golfe de Fos te kunnen zien. Vorige maand werd weer een studie gepubliceerd waarbij de gevolgen van deze pollutie op de populatie nogmaals werden aangetoond; ook vorige maand, werd een algemeen verbod tot verbruik van de in de Rhône gevangen vis uitgevaardigd!

Stops: Port-Saint-Louis-du-Rhône - Marseille- Calanque Morgiou- Cassis - Bandol - Ile de Porquerolles - Ile de Port-Cros - Bormes-les-Mimosas - Le Lavandou - Port Fréjus - Mandelieu-La Napoule - Antibes - Villefranche-sur-mer - Beaulieu-sur-mer - Menton. Google Maps

Klik hier voor een overzicht en onze gegevens m.b.t. de havens

Van Port-Saint-Louis -du-Rhône naar Marseille

Vandaag 2 september willen wij naar Marseille: liefst naar de Vieux Port waar wij bij de Cercle Nautique et Touristique du Lacydon hopen een plaatsje te vinden. De Vieux Port is erg vol nu (bijna) iedereen uit vakantie terug is: bij de Capitainerie, die wij telefonisch contacteerden, kon men ons niet helpen - al hun schaarse plaatsen waren

ingenomen - maar bij de CNTL konden wij altijd een poging wagen ... Wij vertrekken om 10h15 en twee uur later ronden wij onze eerste kaap, Cap Couronne, en laten de geel-grijze lucht van Fos achter ons. Drie haventjes - Carro, Sausset-les-Pins en Carry-le-Rouet, ongetwijfeld de aangenaamste plaats - hebben al een (bescheiden) mediterraan uitzicht tegen de achtergrond van de Chaîne de l'Estaque. In de verte onderscheiden wij reeds de Rade de Marseille; les Iles du Frioul hebben wij snel aan onze stuurboord. Dan toont Marseille al haar grootsheid: Notre Dame de la Garde die over de stad waakt - La Bonne Mère -, de kathedraal dicht bij het water, de Fort St Jean aan de Vieux Port, le Château du Pharo, en dan die zee van gebouwen, torens, huizen steeds scherper en eindelozer... Het gaat nu vlugger: wij hebben een volle knoop stroming mee en achter een ferry die de nieuwe dokken invaart, gaan wij de voorhaven in, samen met

tientallen andere boten, die plots van overal schijnen te komen, het water kolkt, golven doen Nehalinnia mee dansen in een eindeloos ballet van boten die komen en gaan, vrolijk toeterend, want ...het is zondag en mooi weer! If you can find a place in de Vieux Port, you are very lucky, schrijft Rod Heikell in zijn Pilot, wel wij zijn lucky: wij leggen vast en kunnen enkele dagen blijven!

Wij blijven vier dagen in Marseille; twee dagen in de grootste club, de CNTL, aan het bezoekersponton. De CNTL biedt alle voorzieningen inclusief gratis Wifi-verbinding, maar aan het bezoekersponton liggen wij niet echt comfortabel. Door de eindeloos in- en uitvarende boten is het alsof wij in windkracht 4 liggen geankerd. Doordat er grote regatta's plaatsvinden volgend weekend kan men ons geen andere plaats geven, de club nodigt zelfs een dertig leden uit om even naar de Friouleilanden uit te wijken. Als de wind op dinsdag toeneemt wordt het varen aan de steiger. Wij leggen dubbele landvasten en halen de rubberen dempers boven, ook 's nachts liggen wij niet rustig. Op woensdag hebben wij een plaats in de SNM, de meer dan honderd jaar oude en oudste club -la Société Nautique de Marseille. Hier liggen wij dieper in de Vieux Port, rustig op het water maar opgenomenin het niet aflatende bruisende leven en de waanzinnige verkeersdrukte. voor de eerste maal liggen wij op pendille. Als wij op vrijdagmorgen met weemoed Marseille verlaten voelen wij hoe snel Marseille ons hart heeft veroverd en onze zintuigen heeft geprikkeld. Tijd voor diepere culturele exploraties - o.m. van de talrijke rijke musea - hadden wij niet maar vier dagen lang hebben wij ons laten opnemen in de sfeer van deze multiculturele metropool.

			Van het obligate bezoek aan de indrukwekkende en prachtig gerestaureerde Notre Dame de la Garde (in de crypte zijn de werken nog volop aan gang) naar de kleurrijk geparfumeerde "souks" - de wijk tussen de Cannebière en de Boulevard Garibaldi, waar de culturele verscheidenheid rijkdom is in een vrij harmonieus samenleven. Van de Panier waar Marseille is geboren - La Maison Diamantée, l'Hôtel Dieu, La Place des Moulins, en na rondgezworven te hebben in deze mozaïek van straatjes, steegjes, pleintjes, dé parel La Vieille Charité - naar de talrijke stranden waar de septemberzon dagelijks nog de Marseillanen lokt. Van de Abbaye Saint-Victor uit de XIe eeuw ( eerste sporen einde van de 5de eeuw) naar le Palais Longchamp. Dit echte "waterkasteel" uit de eerste helft van de XIX eeuw verbonden met het Canal de la Durance fungeerde als waterreservoir voor de stad in haar (hierdoor) succesvolle strijd tegen de epidemieën na het cholera-rampjaar 1835. Van le Palais du Pharo ( Napoleon III) naar les Docks en La Nouvelle Major, de kathedraal van Marseille naar de chique winkelstraten rond de Préfecture ... le Palais de Justice, de nieuwe pôle commercial achter de Beurs - nu Musée de la Mode, le Four des Navettes (oven uit 1781 voor het bakken van de in geheim gehulde navette--"broodstokjes") ...
					Palais Longchamp

Van Marseille naar de calanques en Cassis

07.09.07 Vele beelden, gezichten, kleuren, reuken, geluiden die wij meenemen als wij zeilend tussen de Château d'If en les îles du Frioul Marseille achter ons laten... Wij genieten nu van de windstromen langs de eilanden maar als wij onze boeg richten op het zuidelijk gelegen Cap Croisette en l'îlot Tiboulen ronden moet de motor bij en rollen wij de genua in, in het zuidoosten ontwarren wij reeds l'île Riou.. Achter het eiland, in het noordoosten ervan, ligt ons doel: la calanque Morgiou, waar wij tot morgen voor anker willen gaan. Dan wordt het weekend en is het erg druk in de calanques. Bij het naderen stellen wij vast dat la calanque Sormiou al behoorlijk bezocht wordt en dus houden wij het bij het 1,5 mijl verder gelegen Morgiou. In deze mediterrane "fjord" liggen reeds een zestal boten; het ankeren is thans gereglementeerd in het diepste van de calanque kan niet meer.

Wij ankeren in 11m en steken 3O m ketting: in de namiddag komen er heel wat "touristenboten" die heel wat woelingen zullen veroorzaken in deze smalle calanque. Alles nodigt hier uit tot een (erg) frisse duik en door het prachtig blauwheldere water zien wij ons anker goed liggen. Het anker ligt goed ingegraven een strook zand tussen "gras". Rond half zeven uur wordt het rustiger in de calanque; de bezoekers zijn weggevaren - terug naar de haven, appartement of villa, restaurant ... het is immers een zomerse vrijdagavonden. Wij genieten van deze rust en eten voor het te fris wordt. Twee zeilboten komen nog voor anker liggen voor de nacht plotseling valt. Stilte, sterren. Hoog boven de rotswand in het noordwesten een lichtere schijn: Marseille.

08.09.07 Om zeven uur is het licht in calanque Morgiou. Fris. Ontbijt binnen. Negen uur, volle zon. De eerste zaterdag-bezoekers. Elf uur, de toeristenboten. Vannacht wat deining gehad door een ver SW-briesje. Opnieuw NW 2--3 voor vandaag. Wij willen naar Cassis. Maar eerst nog even in het water, enkele kleine kwallen aan hunfiltertaak, scholen visjes - Oblada melanura, 12cm - lezen wij in onze Bloc Marine. Om 1330 gaan wij anker op. Wij zetten grootzeil en genua maar als wij de pointe de Cacau naderen valt de zwakke wind helemaal weg en op motor lopen wij de kleine baai van Cassis binnen. Druk. Cassis is een heel pittoresk plaatsje dat erg Provençaals aandoet. De kleine haven - een 300 tal, vooral motorbootjes, "pêche-promenade", enkele tientallen zeilboten - ligt echt in het stadje, restaurants en cafeetjes op de kade rondom. Wij kunnen nog net een plaatsje krijgen in de kleine voorhaven. Er heerst hier een gezellige drukte maar weer zullen extra landvasten nodig zijn om enig gevoel van veilig liggen te geven!

Aan de helmstok.

De smalle haveningang van Cassis vinden wij gelukkig snel. Accueil, ponton carburant. Vous avez réservé? Non, pas de place, essayez à la Ciotat, ils ont plus de place ... plus grand. Wij kijken wat teleurgesteld. Non, hélas, vraiment. Dan moet de adjunct-havenmeester verder met het tanken. Wij maken ons klaar om terug weg te varen als de rode Zodiac van de havenmeester langszij komt. Of wij een plaats zochten. Ja, slechts 8,5 m, en 2,50 m breed. Echt niets? Vraiment, pas ... Wij zien de man denken, hij schat ons in, wrijft zich de kin, glimlacht, opnieuw ernstig, j'ai peut-être quelque chose, vous allez voir, suivez-moi, hij vaart de haven uit, de voorhaven ... tientallen kleine motorboten, gele en oranje boeien dansen op het water, een blauw en grijze kunststofsteiger, c'est la seule place que je peux vous donner. Hij wijst naar de enige vrije plaats, tussen een nogal wrakkige zeilboot met achterlijnen op een boei en een motorboot . Hoe wij hier moeten vastmaken? Attendez, hij gaat ons helpen. On est là pour ça. Hij staat al op de steiger als wij, op zijn aanwijzing boeg voorop invaren, en neemt onze twee voorlijnen aan die hij driemaal om de kunststof klampen legt. En achteraan? Sur la pendille. Hij reikt de dunne ketting aan die vanop de steiger langszij de boot gaat en komt met zijn motorboot aan onze spiegel deze ketting overnemen waarmee hij de zwaardere ketting die op de bodem ligt een heel stuk opvist. Door een schakel steken wij een lijn die wij op spanning brengen en op onze achterklamp bevestigen aan bakboord.

Zondag 9 september. Wat woelige nacht gehad op de (zomer)steiger waar het comfort ook maar betrekkelijk is: water maar geen elektriciteit. De haven ligt vol. Voor maandagnacht en dinsdag dreigt meer wind, mogelijks NW 7. Dan is onze ligplaats hier zeker geen goede zaak.Dan maar vandaag weg, naar Bandol met haar grote moderne marina, waar wij - telefonisch - zeer vriendelijk de zekerheid krijgen vanavond een plaats te bekomen. Om negen uur komt de havenmeester met het aanbod van een ligplaats in de binnenhaven. Wij twijfelen, Cassis is erg charmant en beleeft vandaag haar jaarlijkse Race Aviron. Ploegen diep gebruinde roeiers maken zich klaar, startboten, scheidsrechterboten, begeleiders, allerlei vaartuigen varen op en aan, de wedstrijdmachines worden van de treilers gehaald en te water gelaten, luide stemmen weergalmen, uitleg van trainers, sterke verhalen, meningen worden geuit, mais tout dans la bonne humeur, hein! Men neemt zich hier niet echt au sérieux, de zon, het mooie weer, l'accent du Midi? Wij hebben het ooit anders geweten!

Van Cassis naar Bandol

09.09.07 Op weg naar Bandol, 12 mijl verderop. Prachtig zeilweer: eerst bij de wind tot aan l' Ile verte dan halve wind tot iets ruimer naar l' Ile de Bendor, bekend voor haar duikcentrum. Amper drie uur later liggen wij in Bandol op pendille aan de steiger tegenover de Capitainerie, van waar wij niet alleen uitzicht hebben op de toekomende boten en de soms erg komische aanlegmanoeuvres aan het ponton carburant, maar ook uitkijken op de havenwal en de groene baai.

Aan de helmstok.

NW 3-4. Wij varen een ruime koers onder grootzeil en genua. De zee is wat gehakt en een bulletalie houdt de giek rustig. Vanuit de kuip kunnen wij de bullietalie losgooien die helemaal van het voorschip naar de giek gaat. Wij willen terug de golf van La Ciotat in. Daarvoor moeten we gijpen. Bulletalie los. Wej gijpen. Maar er hapert iets: de lijschoot zit vast. Eric haast zich naar de mast om de schoot vrij te maken, de loefschoot rolt onder de schoenzool ... ai! Zijn kuitbeen knalt tegen de voetreling als hij even evenwicht verliest. Met zijn hand die de houten handreling op de opbouw vasthield staat hij al terug recht en bevrijd hij de lijschoot. De genua kan open. Een zware kuitbeen kneuzing met bijhorende opzwellende buil verplicht hem in de kuip te blijven: hij neemt de helmstok en laat dan de automatische piloot

onmiddellijk de karwei overnemen terwijl Kaat een koel druk verband klaarmaakt. Zijn onhandigheid vervloekend houdt hij uitkijk terwijl Kaat het koude doek stevig aandrukt.

10.09.07 Bandol dag 1. Volgens dokter Kaat is één dag rust nu een absolute must, en nog steeds kompressen met het bijgekochte cold-pack. Dus ook tijd om de website bij te werken. Zij neemt het ook op zich om alle verkenningen te doen samen met enige inkopen in afwachting van de markt morgen. Voor vannacht wordt overigens de aangekondigde Grand Frais (7) bevestigd met mogelijks een Coup de vent (8) voor het einde van de nacht, du Golfe du Lion au S-Corse. Anderzijds lijkt het gebied ten oosten van Cap Sicié er te zullen aan ontsnappen: à l'ouest du Cap Sicié NW 7-8, à l'est du Cap Sicié N-NE 3-4 - in de luwte van de kaap! Benieuwd wat het in Bandol wordt.

16.09.07 Ons verblijf in Bandol valt wat langer uit dan voorzien: Eric heeft nog steeds te veel hinder van de pijnlijke kneuzing en de eerst niet zo ernstig uitziende wonde om te kunnen verder varen. Het oordeel van de geraadpleegde dokter was onverbiddelijk: toelating tot tot verder varen zou hij slechts na een volgende consultatie - morgen maandag - kunnen geven. Bandol: leuke plaats, comfortabele haven - van de aangekondigde hevige wind hebben wij max. 20 knopen op onze windmeter genoteerd -, prachtig weer - van de aangekondigde onweersstoring merkten wij drie donkere wolken en twintig druppels. Voor deze homme de science et d'art zijn er dus veel ergere straffen voor al te impulsief bewegen op een zeilboot dan deze opgelegde stop. Ook de door hem voorgeschreven rustige wandelingen - o.m. naar het terras bij de fontein onder de platanen - deux cafés, s.v.p. - kunnen bezwaarlijk als "erg" bestempeld worden. Blij dat wij hier zijn, en niet in Nieuwpoort, meent Kaat filosofisch, nadat zij net weer enkele lengten crawl en vlinderslag heeft gezwommen in het "heerlijke water van onze baai".

29.09.07 Vandaag gaan wij naar Porquerolles, het meest bekende - en toeristische - eiland van les îles d'Hyères. Ons lang - 20 dagen! - verblijf in Bandol was een echte "vakantie" en op geen enkel ogenblik vonden we het "vervelend lang".. Maandag ll. gaf de dokter zijn fiat om verder te varen maar een venijnige mistral oordeelde dat de genezing van Eric's scheenbeen met vier dagen langer verblijf nog beter gewaarborgd zou zijn. Met de bus bezochten wij Sanary, een haven die op ons lijstje stond maar die wij nu als echte "landtoeristen" bezochten.

Sanary heeft veel charme: niet al te grote jachthaven, erg kleurrijke en heerlijk wat "aftands" aandoende promenade met muziekkiosk, langs de kade (nog) heel wat pointus - deze kleine, zo typische visserssloepen met "puntige voorsteven" - , heerlijk zuiderse (winkel)straatjes en pleintjes ... Wij bezoeken in la Tour romane (begin XIVe eeuw) het Museum Frédéric-Dumas (duiker uit de équipe Cousteau) waar een interessante tentoonstelling is ondergebracht: archeologische vondsten en duikmateriaal - in de rue Lauzet-Aîné, het vervolg, voorwerpen die de geschiedenis van het autonome duiken schetsen. Als goede stap- en conditieoefening - nu door de arts voorgeschreven -, deden wij de wandeling langs de sentier du littoral tot in Saint-Cyr- les-Lecques en verkenden wij alle quartiers en parcs (villawijken!) van Bandol. In de Médiathèque van het Centre culturel is de Cyber-base ondergebracht met een heel knappe en uitgebreide pc-uitrusting (Windows Vista) waar niet alleen dagelijks lessen worden gegeven maar waar lerares Isabelle ook elke zelfs occasionele bezoeker heel wat advies en handige oplossingen kan bieden.Een leuk dagelijks ritueel was onze koffiestop op het terras van bar-tabac Le Narval onder de platanen, voor de kerk.

Het Paul-Ricard-eiland Bendor vonden wij toch erg overroepen; ongetwijfeld kende Bendor een roemvolle tijd maar nu geeft het geheel een erg onderkomen indruk; heel wat gebouwen zijn "getekend door de jaren" en het "conspicious" Soukana-hotel is een schandvlek, leegstaand en totaal verkommerd.

Van Bandol naar de eilanden Porquerolles en Port-Cros

Vertrek uit Bandol om 09H30. Zwaar bewolkt en grijs weer, E 3-4. Op grootzeil en high aspect fok naar Cap Sicié; de wind valt scherper in en wij moeten kruisen, wij vorderen goed en een oploper blijft knijpend achter ons. Aan de kaap is de wind NE, neemt nog toe tot een kleine 5 bft, terwijl korte golfjes onze vlotte ,vaart beginnen te hinderen. Als wij de hoge onherbergzame rotsen van Cap Sicié achter ons laten, verschijnt plots over bakboord het schiereiland van St-Mandrier, waar achter Toulon ligt, terwijl wij in de in de grijze verte voor ons al de Presqu'île de Giens en het eiland Porquerolles raden. Om vooruitgang te maken zetten wij de motor bij: de wind zwakt af tot 11 knopen schijnbare wind: in deze korte, gehakte zee te weinig om echt te vorderen en de wolken worden steeds dreigender. De onweersstoring met kern in de Golf van Valencia zou het weekendweer wel eens ernstig kunnen verknallen! Wij maken slagen om te vermijden recht tegen de golven in te varen. Bij het naderen, van l'île du Grand Ribaud versnelt de wind: de toegang door de Petite Passe naar de Rade d'Hyères is een echte trechter; een nieuwe kans om zeilend Porquerolles aan te lopen!

In de Baie du Langoustier liggen veel boten geankerd. Even aarzelen wij, maar het rationele haalt het: er wordt wind - en stevige windstoten - voor vannacht en morgen voorspeld en de capitainerie, met wie wij telefonisch hebben contact genomen voor ons vertrek, heeft ons een ligplaats beloofd. Panne B, vous choisissez un emplacement libre. Niet te geloven: Porquerolles, en om 16H00 kies je maar een plaats. De luxe van eind september onder weg te zijn! Om 18H00 ligt de haven bijna vol: het is zaterdag, de ankerplaatsen worden toch verlaten voor een ligplaats in de haven.

30.09.07 L'île de Porquerolles: een schitterende parel ... gehuld in zonne-grijs. Stevige wind: onze windmeter geeft 20 tot 25 knopen uit het oosten tot zuidoosten, nog stevigere rukwinden. Wij hebben de boot boeg naar steiger en pendille op het achterschip stevig vastgelegd. Extra fenders en een van onze grote bolfenders houdt de buur-motorboot af. Wij gaan het eiland verkennen: eerst le "village" - het (enige) dorp; toch heel wat dagjesmensen, deze zondagochtend, vinden we. Weinig bezoekers, zegt men ons, in juli en augustus, ja, dément (hels).Wegwezen in de zomer, dan, denken wij! Bezoek aan het Fort St-Agathe (1531 )- interessante tentoonstelling over de geschiedenis van Porquerolles en het natuurbehoud van de eilandengroep ( Parc National de Port-Cros), en stevige wandeling naar le Phare - de vuurtoren aan de zuidkust (Cap d'Armes). Enkele stappers zoals wij, wat meer fietsers - verhuur van terreinfietsen in le village en bij de haven - maar de meeste "eilandbezoekers voor één dag" schuwen blijkbaar enige fysische inspanning!

01.10.07 Wij willen een beter zicht krijgen op het hele eiland en huren daarom mountain bikes; een kleine pick-nik vooral fruit en yoghurt gaat in de rugzak. Op Porquerolles brengen de (ferry)boten uit La Tour Fondue op het schiereiland Giens de eerste bezoekers aan, ook heel wat gezinnen met kinderen: Italianen,

Zweden, Duitsers en vooral Fransen! Wij gaan eerst oostwaarts. Zodra wij le village uitrijden zijn wij weer bijna alleen op weg. Op dit hypertoerische eiland blijft het ons verwonderen, maar oktober is ingezet. De Plage Notre-Dame - een prachtig strand - waar nog enkele zonnekloppers van het mooie weer genieten - het is nog 26° en een zachte zuidenwind waait over het eiland. Een Brits motorjacht ligt voor anker. Heel wat witte zeilen verschijnen aan de horizon: zeilers uit Hyères, Bormes en Le Lavandou op zoek naar een mooie ankerplaats. Verder naar de noordoost kaap, cap des Mèdes. Wij kunnen de stevige banden van de terreinfiets goed gebruiken: de erg kronkelende zandwegen zijn heel droog met veel losliggende stenen en rotsschalen;

daarbij gaat het steeds op en af en verschillende keren moeten wij afstappen en met de fiets aan de hand verder gaan. Vanop de hoge kaap hebben wij een prachtig zicht op Port-Cros het meest beschermde eiland, dat ook zijn naam geeft aan het Nationale Park. Om naar La Repentance te gaan, moeten wij een heel stuk terugfietsen en dan via het centrale eilanddeel stevig opwaarts fietsen naar het fort waar een orthodoxe monnik sinds twaalf jaar aan de restauratie van de site werkt als tegenprestatie voor deze prachtig gelegen "kluizenaarswoning". Tijdens de Thalassa-uitzending over Porquerolles op Frankrijk 3 vertelde hij uitvoerig over zijn merkwaardig leven. Verder fietsen wij wat kriskras door het eiland tot wij onze fietsen weer moeten afleveren. Dan snel een douche nemen om al het stof weg te spoelen en onze op de proef gestelde benen te ontspannen!

Vanuit onze kuip ...

18H30. De avond valt. De hemel kleurt rozig in het westen. Wij zitten in de kuip en horen de stilte; de dagjesmensen hebben het eiland verlaten met de laatste ferry van 17H30. Porquerolles sluit zich op zichzelf. Wij trachten het eilandgevoel te vatten met al onze zintuigen. Het luisteren naar de stilte hadden wij in Nieuwpoort wat verleerd, noodgedwongen. Ook over de andere boten lijkt een stiltekleed gevallen: mensen zitten in de kuip, en genieten blijkbaar van dit bevoorrechte uur.Geen heen en weer geroep, geen muziek. Pas de bruit ni de dérangement, lees ik op de rug van de driemaal geplooide folder Porquerolles: mode d'emploi. Op Porquerolles is heel wat gereglementeerd. Dit kan onprettig lijken maar het is de prijs die dient te worden betaald om dit zeer mooie eiland te beschermen tegen de ondergang door het eigen succes.Door de dichte bebossing is het gevaar voor bosbranden alom aanwezig, zeker bij droogte en mistral. De bosbouw zorgt voor een vuurwerende organisatie van de gronden; wegen, bosbouw, wijnbouw, tuinbouw wisselen planmatig af. Heel wat waterpunten en watertanks zijn steeds bruikbaar. Een goed georganiseerde voorlichting via folders en borden maant de bezoekers aan tot bedachtzaam handelen, óók vanuit het oogpunt van ecologisch natuurbehoud: vuur maken en roken zijn verboden op alle wegen en stranden, kamperen en vrij overnachten kan niet, pluk en planten verzamelen zijn streng geregeld, wandelwegen en pistes mag je niet verlaten en bij hevige wind worden de meeste kleinere wegen en paden gesloten. Een aantal ankerplaatsen zijn slechts toegelaten voor boten met vuilwatertanks. De Guide pratique des plaisanciers dringt eveneens aan op verantwoord ankeren, vooral met het doel de bedreigde herbiers de Posidonie zo veel mogelijk te sparen. Deze bloeiende waterplant komt alleen in de Middellandse zee voor waar ze als een echte long fungeert; 1 m2 Posidonia oceanica produceert 10 liter zuurstof. Door haar habitat- en voedselfunctie is ze heel erg belangrijk. Haar kwetsbaar bestaan is bedreigd door de Caulerpa taxifolia een erg invasieve, alles overwoekerende tropische alg en door alle vervuiling door toedoen van de mens. De pleziervaart wordt aangespoort de Posidonia-velden te ontzien door zoveel als mogelijk in zandgrond te ankeren.

02.10.07 Ile de Port-Cros: het meest beschermde eiland van de Iles d'Hyères. Het bestuur van het gelijknamige Parc National waakt met een nog strengere regelgeving over dit heel beboste eiland. Als wij een lange wandeling maken vanuit Le Village naar les Crêtes langs de Vallon de la Solitude (een echte aanrader!) kunnen wij ons de ramp veroorzaakt door een weggeworpen sigaret bijna tastbaar voorstellen. Een boordje liegt er niet om: une cigarette = 135 euro d'amende ( op het roken van een sigaret staat 135 euro boete).

Op het eiland, geen auto's, geen fietsen, honden op beperkte plaatsen en dan nog gelijnd ... Als Kaat het havengeld regelt, meldt zij spontaan dat deze kleine zeilboot wél uitgerust is met een zwartwatertank - want het hele eiland staat gemerkt "bateaux propres" en wij liggen aan een van de drie steigertjes in de haven Port-Cros .... De vriendelijke opzichter van het Nationaal Park dat het eilandgebeuren controleert geeft toe dat de controles niet sluitend kunnen zijn, en dat men niet systematisch boten kan weigeren die ... wij zijn ver van het optreden van de Canadese boswachters! Wij kwamen toe in het haventje van Port-Cros om 12H30; enkele minuten later waren alle aanlegplaatsen ingenomen, niet het minst door vier grote boten van de CIP van Le Lavandou (Int.Duik Centrum). Als wij van onze wandeling rond 17H15 terug bij onze boot kwamen, waren de steigers bijna verlaten! De havenmeester-opzichter vertelde ons dat ook in het volle zomerseizoen de kans op een plaats of een mooringboei het grootst is na 17H30. Van 19H15 tot 19H45 kan elke boot max. 20l water krijgen aan het enige (duw)kraantje naast het toilettenblok (met waterspoeling!). Wij vrezen echter dat Port-Cros door de bekendheid van zijn uniek karakter helaas bezocht worden door luidruchtige charterboten en duikersgroepen die vooral s'avonds voor onaangename geluidsoverlast kunnen zorgen, spijts de borden en andere aanmaningen Pas de bruit ni de dérangement pour préserver le caractère des lieux.

Van Port-Cros naar Bormes-les-Mimosas en Le Lavandou

03.10.07 Om 10H30 gooien wij los: een prettige ENE 4 om de 8 mijl naar Bormes-les-Mimosas zeilend aan de wind te varen. Om 12h 20 liggen wij in Bormes. Pas de souci, had men ons verzekerd toen wij gisteren informeerden om een ligplaats.Wij wilden naar Bormes-les-Mimosas niet alleen om de veel belovende naam (!): Rod Heikell geeft in zijn Pilot een zeer positief oordeel: "It all works, it has a fine beach (...), it is (...) sited close to the Iles of Hyères, it has good facilities for yachtsmen, but it lacks a central focus point. (...) the place does have a relaxed feel to it compared with the buzz and exitement at Le Lavandou. The ill village of Bormes (...) is a delightfull Provençal village well worth a visit" (o.c., p.180). De Port de Bormes is inderdaad een mooie moderne marina met prima sanitair en de vele restaurants en winkeltjes rond de verschillende havenkommetjes die ... echter op 3 oktober bijna allemaal dicht zijn. Dan maar naar de enige kleine superette die wij na lang zoeken en vragen vinden. Ook de marina geeft algemeen een wat droevige na-seizoen indruk en op de charterboten van een grote Griekse verhuurder worden de boten al winterklaar gemaakt. Het havenpersoneel is reeds aan de slag met het verwijderen van alle plantversieringen op de steigers ... Bij gebrek aan handelszaken die nog open zijn, besluiten wij morgen naar Le Lavandou te gaan, op 1,5 mijl van Bormes!

04.10.07 Le Lavandou. Het is hier druk: aan de Accueil ligt een grote catamaran die heel wat proviand inlaadt, een motorjacht moet een ligplaats toegewezen krijgen, terwijl vanop een groot cruiseschip de Amerikaanse passagiers van en naar de de wal worden gebracht. Wij krijgen een ligplaats in de nieuwe haven waar de drijvende steigers met catways zijn uitgerust: even geen pendille en gemakkelijk kunnen vastleggen en op- en afstappen is leuk meegenomen.Het is marktdag en Le Lavandou bruist van aktiviteit. Terrassen zijn goed gevuld en ook in de haven is er veel aktiviteit: heel wat boten varen uit op deze mooie zonnige zeildag (E 3-4) want voor morgen wordt regen, onweer en E 4-5, 6 sur les îles voorspelt. De grote marina doet wat rommelig aan en ook de onmiddellijke omgeving - restaurants en handelszaakjes - is minder netjes dan in Bormes; het sanitair is op enkele niet echt schone douches en toiletten in de Capitainerie gesloten, maar Le Lavandou heeft wél een ziel en een leuke sfeer, ook nu nog begin oktober! Er zijn heel veel handelszaken en voor de meeste is slechts eind oktober het einde van het seizoen.

05.10.07 Terwijl het weer vanmorgen toch al wat minder is, hebben wij tijd om de website bij te werken: op de eilanden was er geen externe internetverbinding te vinden en de GPRS verbinding met onze GSM is niet echt stabiel en veel te duur voor grote overdrachten, deze werkwijze houden we voor emails als het écht niet anders kan! Hier in Le Lavandou - zoals trouwens ook in de marina van Bormes-les-Mimosas - is er Wifi (tegen betaling) en zijn er een aantal cyber-spaces!

Vanuit onze kuip ...

Vanmorgen nog heel wat zon terwijl Météo-France vijf departementen, van Pyrénées atlantiques tot Gard, in "vigilence orange" (middenschaal voor noodweer) geplaatst heeft; voor de Var en de Côte d'Azur zou de onweersstoring in de latere namiddag overkomen. Gelukkig, zegt men hier, want het watertekort heeft ervoor gezorgd dat het hele département du Var in "précrise de manque d'eau" geplaatst is: overal in de havens die we aandeden, is het verboden water te gebruiken voor het spoelen van dek en romp - en maar goed ook! - het waterverbruik dient te worden beperkt tot l'emploi domestique (huishoudelijk gebruik). De regelgeving is echter beperkt tot 30 september - zoals overigens (bijna) elke zomer! Kaat, die de boot echt netjes wil houden, maakt elke morgen gebruik van de vroege dauw om de opbouw te reinigen. Ons teakdek spoelen wij overvloedig met zeewater - een voor teak uitstekende behandeling - en "boenen" wij met een zachte (kleer)borstel. Op de kanalen hadden wij overigens geen andere mogelijkheid dan de dauw of ... het kanaalwater! Wat verder op onze steiger, zijn enkele booteigenaars hun boot duchtig aan het schoonmaken met liters waters uit de hun (permanent aangesloten) waterslang. Maar wij schrijven 5 oktober (!) ... Intussen is de zon weg, wolken, de wind trekt wat aan. Gisteren kregen wij in de Capitainerie een - zoveelste - brochure over: "Vivre et respecter la mer au quotidien". Opnieuw lees ik: Utilisez (...) sanitaires (...) du port. [Gebruik bij voorkeur het sanitair (douche, WC, vaat) van de haven wanneer U aan de wal bent]. Lijkt ons normaal, en het gebruik van onze zwartwatertank trachten wij te beperken voor als wij dicht bij de kust varen of als wij voor anker liggen.12H35. Ik loop even naar de (schaarse) toiletten van de Capitainerie. Middagpauze: gesloten. Openingsuren van de Capitainerie - en dus ook van het sanitair - 08H30-12H30 / 13H30-21.00. geen nachttoilet. In Le Lavandou is men er blijkbaar nog niet in geslaagd consequent de eigen tegenstrijdigheden op te ruimen.

06.10.07 Vandaag zaterdag en morgen gaat hier het kampioenschap van Frankrijk snelheid van jet-ski door, op de promenade een en al drukte: heel wat deelnemers hebben een heel gevolg mee van stand tot groot vervoersmateriaal, van techniekers tot babes! Zoals donderdag verkiezen wij echter opnieuw het rustige Saint-Clair, één van de twaalf stranden die Le Lavandou rijk is; le Sentier du littoral (het kustpad) slingert langs en over de rotsen tot aan deze mooie baai. Het kustpad is een soort gewaarborgde doorgang dikwijls tussen privé terreinen en de zee. Samen met de gronden die de Conservatoire du Littoral wist te verwerven is dit op vele plaatsen langs de Franse kusten de schaamlap, die kon worden gered of opnieuw veroverd op de geprivatiseerde kuststrook en de alles verslindende bouw-en (ver)koopwoede van de promotoren. Net na de calanque du Pilon, aan de pointe du Nard-Viou, begint le Sentier des Peintres: langs dit wandelpad evoceren reproducties van de neo-impressionistische schilders Van Rysselberghe en Cross de baai van Saint-Clair in het eerste kwart van de 20e eeuw.

Van Le Lavandou naar Port-Fréjus

07.10.07 Rond elf uur vertrekken wij naar Fréjus. Opnieuw mooi weer en een zwakke wat veranderlijke windkracht 2. Dertig mijl langs een gevarieerde kust. Tot Cap Nègre - kleine badplaatsen, die behoren tot het Groot-Le Lavendou- volgen wij de vrij mooie kust langs la Corniche des Maures. Groene en okergele vlekken wisselen af, de urbanisatie is relatief (!) beperkt. Achter de kaap verschijnen enkele zeilen, een motorjacht vaart ons voorlangs voorbij: boten uit Cavalaire, die hun zondags tochtje varen, waarschijnlijk. De baai van Cavalaire baadt in een wat nevelig zonnelicht. Het is warm: 26° en in het begin van de namiddag, net als wij Cap Lardier beginnen te ronden neemt de wind toe tot windkracht S 4. In de verte achter ons verschijnen enkele mega-zeilboten; wij naderen immers het Mekka van een groot najaars-zeilevenement, opvolger van de bekende Nioulargue. Na een tragisch ongeval waarbij een kleine zeilboot overvaren werd door een van de deelnemende klassieke zeiljachten veranderde de naam in Les Voiles de Saint-Tropez. Het wordt drukker nu wij ook Cap Taillat en Cap Camarat achter ons hebben. De Golf van Saint-Tropez ligt nu in het noord-westen achter de gelijknamige kaap.

Op ruime koers gaan wij richting Fréjus. Een prachtige zeiler onder Spaanse vlag komt snel dichterbij; wij gijpen en zetten koers naar de oost-kardinale Tourelle de la Moutte, een indrukwekkende, gemetste toren net benoorden de rotsen van Cap de Saint-Tropez. Radioverkeer tussen de semaphore van Cap Camarat en een mototjacht - 53 meter lang! - dat onder Antiguaanse vlag vaart. Opnieuw gijpen wij en maken een slag in de richting van Cap Drammont aan de NE kant van de Golf van Fréjus. Liever dan oncomfortabel voor de wind te varen vinden wij het leuk toch snelheid in de boot te houden en dus op ruime koers naar ons doel te vorderen. Het is nog vroeg in de namiddag en genieten van deze tocht. Toch moeten wij goed uitkijken want er zijn heel wat boten en door de snelle motorjachten is het water echt niet zo rustig.

Wij kijken over bakboord en tot onze ontzetting aanschouwen wij een landschap dat bij ons onwillekeurig minder fraaie beelden oproept uit het Midden-Oosten en Zuid-Amerika: de heuvels zijn hier tot op de top dichtgebouwd met relatief kleine roos-gele villa's en paviljoenen als honingraten aaneengeregen en waarvan deuren en vensters ons aankijken als duizenden ogen ... Sainte-Maxime. Verder naar het noorden ligt dan de eerder vlakke kust van Les Issambres, groener. Dan, tussen het kleinere Saint-Aygulf en de aaneengesloten bebouwing van Port Fréjus en Saint-Raphaël, ligt de vallei van de Argens, een brede en lage vlakte met een lang zandstrand. De Basilique Notre-Dame van Saint-Raphaël is gelukkig "conspicuous". Wij gijpen en zetten nu koers nu op Port Fréjus; bijna op halve wind gaat het sneller en wat ruwer. Deze volledig kunstmatige marina willen wij wel even bezoeken, wij hebben er veel positiefs over gehoord vanwege vrienden die daar korte tijd hun boot hadden. Stevige wind en vervelend "gekluts" bij het binnenvaren van de smalle naar E gerichte haveningang. In de kleine voorhaven hebben we net plaats om na een korte opschieter het grootzeil te strijken. Geen plaats aan de ponton d'accueil. Opnieuw zien wij hoe druk het hier nog wel is op deze zondagnamiddag.Via kan. 9 geeft de Capitainerie ons ligplaatsnummer door. Wij moeten wel even kijken: de vele relatief korte steigers en talrijke kommen maken de herkenning met het havenplan niet onmiddellijk eenvoudig. Kaat regelt de formaliteiten terwijl ik verder aftuig; zoals in de meeste havens moeten wij onze vlaggenbrief, als garantie, afgeven.

Port Fréjus is een voorbeeld van totaal concept uit het midden van de negentiger jaren: de boten, een meerderheid van vooral middelgrote motorjachten, zijn in de verschillende kommen rond de betonnen steigers met houten bedekking gemeerd, meestal met de spiegel naar de steiger en de boeg op pendille - zgn. dochter-ketting (chaîne-fille) of meertouw bevestigd op de met de steiger evenwijdige moederketting (chaîne-mère). Omdat onze langkieler uitgerust is met een handige boegopstap en open preekstoel, leggen wij, om het met Rod Heikells woorden te zeggen, bow to aan. Rondom ons: flats, vijf à zes verdiepingen hoog, een groot Thalasso Hotel en een vakantiecomplex van Pierres et Vacances, winkels, veel restaurants - terrassen met gedekte tafels, op vijf minuten lopen een grote supermarkt... handig maar niet ons ding allemaal! Wij stellen ons voor dat dit in volle zomer of een paradijs is, of de komplete gruwel - dit laatste ongetwijfeld onze mening.

08.10.07 Op weg naar Fréjus op een half uur stappen. Wij moeten eerst door wijken met vrij nieuwe villa's en middelgrote flats; de steeds gelijkende bouwtrent en kleuren maken dat het geheel een nogal eentonige sfeer uitademd. Ook de straten en lanen zijn vrij uniform en zelfs de vele aanplantingen brengen weinig variatie, evenmin als de middelhoge hekkens en muren, en de steeds weerkerende borden "Propriété privée. Entrée interdite". Het kleine historisch centrum is echter aangenaam en sfeervol, alhoewel het maandag is en veel winkels gesloten zijn. Rond de mooie Romaanse kathedraal St-Léonce en het klooster, een geheel van kleine straten waar wij een bewegwijzering volgen die langs ambachtenateliers leidt. Kleurrijke steegjes en pleintjes. Op de terugweg naar Port Fréjus - het woord "haven" is o.i. toch niet echt geschikt! -; moeten wij lang naar een spoorwegdoorgang zoeken (de spoorweg loopt veelal vrij dicht langs de kust), die ver van drukke verkeersaders loopt; als wij die uiteindelijk niet vinden, moeten wij wel langs het hels autoverkeer!

's Namiddags naar het drukke Saint-Raphaël langs de Promenade die beide plaatsen verbindt. De kleine, niet zo comfortabele haven ligt vol; bezoekersplaatsen zijn er hier amper; veel vissersboten langs de kade en de steigers, waar netten liggen te drogen. De boten dansen zachtjes op de permanente, lichte deining. Een viertal grote, snelle boten, voor uitstappen naar les calanques et les îles, zegt een bord naast het moderne gebouw.van de maatschappij. Van de Basilique Notre-Dame, onder de spoorweg door naar de Eglise des Templiers; wij volgen getrouw het plannetje "Découvrir Saint-Raphaël", dat wij in het Office de Tourisme afhaalden; bezoeken kan niet, het is immers maandag. Dan maar terug richting Port-Fréjus langs de grote en drukbezochte winkelstraten waar wij er aan herinnerd worden dat de winter nadert: spijts het nog zeer mooie weer prijken de wintercollecties in alle uitstalramen!

Van Port-Fréjus naar La Napoule

09.10.07 De marina van Port Fréjus en haar grote gebouwen, die een beetje aan Louisiana herinneren, is ingebed in een echt recreatiegebied - zoals onze Pilote côtier schrijft - , die hebben wij genoeg gezien en spijts de uitstekende voorzieningen en een rustige ligplaats willen wij verder. Tijdens vakanties in de streek van de Mont-Ventoux, eind jaren zeventig, en later begin jaren tachtig in het achterland van Menton, toen onze zoon nog te klein was voor verre reizen, bezochten wij enkele keren La Napoule. Wat nieuwsgierig, willen wij daar wel even naartoe. Drie uur varen langs wat een van de mooiste kusten van Zuid-Frankrijk zou moeten

zijn: le Massif de l'Esterel. Het weerbericht voorspelt variable 1-3 s'établissant S l'après-midi, mer belle maar bij het naderen van Cap Drammont kan de motor uit en lopen wij 5 knopen onder genua 1 en grootzeil. Na Cap Dramont is de wind S en om leuk te zeilen besluiten wij af te kruisen: wij hebben tijd genoeg en willen genieten van de korte zeiltocht, meer dan snel in de haven toekomen. De fel oker-rode rotsen wisselen prachtig af met het diepe groen van de begroeing die hier, spijts de vele bosbranden zeer dicht is; littekens zijn merkbaar, ook al door de nieuwe aanplantingen. Zeven mijl lang, langs de Corniche de l'Esterel, kustweg die slechts in 1903 kon worden aangelegd, is

het echt nog heel mooi en relatief gaaf. Wij kunnen ons levendig voorstellen dat deze diep ingesneden en door de oosterstormen erg getekende rotskust met heel wat gevaarlijke klippen, ongetwijfeld te mijden is als een plots opkomende de wind de zee opzweept.

De kleine havens van Figuerette en vooral het zeer mooie Port La Galère baden nu in een prachtig licht want een lichte nevel tempert al te harde contrasten. Plots neemt de wind toe en wij leggen een bulletalie want wij varen een ruime koers en het risico op een klapgijp is nooit veraf, nu een korte golfslag begint op te bouwen. Daarbij zorgt een snel voorbijvarend groot motorjacht - zelfs op redelijke afstand - voor vervelende schuin inkomende golven. Achter de Pointe de la Galère verschijnen dan de havens van Théoule ( 183 pl.) en La Rague (520 pl.). De donkere schaduw van het wat bijzondere kasteel aan de W-kant van de haven van Mandelieu-La Napoule is een uitstekend oriëntatiepunt waar wij onze koers naar richten. Onze laatste slag bij het afkruisen geeft ons een mooi zicht op de eilanden voor Cannes - les Iles de Lérins - en ... op een zeer groot cruiseschip! Als wij de haven van La Napoule aanlopen en ons grootzeil strijken geeft onze windmeter 19 knopen aan. Vastleggen aan de Accueil-annex brandstofsteiger, uitgebreide formaliteiten - invullen formulieren, fotocopie van vlaggenbrief en verzekeringsdocumenten en in ruil voor onze vlaggenbrief de magneetsleutel van het sanitair! - en eindelijk ... een rustige ligplaats tegenover een rij grote motorjachten!

uit het dagboek van Kaat

over kleine ontgoochelingen en grote ergernissen

Sedert Le Lavandou reizen we met wat gemengde gevoelens langs de Côte d'u Var. Vanop afstand ziet het er prachtig uit: blauwe zee, licht glooiende heuvels met groene en witte vlekken en soms alleen gespikkelde heuvels. Dichter bij de kust doemt de realiteit op: de witte vlekken zijn clusters gebouwen, de gespikkelde heuvels zijn volgebouwd met dicht op elkaar gepakte en veelal gesloten villa's ... alleen de kust achter en boven Le Lavandou - het Massif des Maures - en wat verder het Massif de l'Esterel zijn nog prachtig en gevarieerd in licht en kleur. De Golf rond Saint-Tropez is ronduit lelijk: zo volgebouwd dat het van ver op de favellas rond Rio de Janeiro lijkt; Sainte-Maxime spant de kroon, bijna geen vlek groen meer te zien... Gelukkig is er daarna nog zeven mijl Esterel en dan La Napoule met daarvoor enkele kleine haventjes...

De grootste bron van ergernis is te vinden aan land: de overdaad aan hondedrollen. Ik heb de gewoonte om tijdens wandelingen en boodschappen voortdurend rond te kijken maar Eric moet mij dikwijls tot de orde roepen :" Pas op, kijk waar je je voeten zet!" Zelfs op het ponton liggen die ergerlijke dingen. Nochtans zijn er bijna geen loslopende honden ... Is de gemiddelde leeftijd van de hondenbezitters hier dusdanig hoog dat ze zich niet meer kunnen bukken om die rommel op te ruimen?!

Vanmorgen, tijdens mijn boodschappen stond een dame vertwijfeld en ontmoedigd op het mooi geharkte petanqueveld te wijzen naar de zoveelste drol: "Même ici!, riep ze verontwaardigd, waarop we een gesprek begonnen over onze gemeenschappelijke ergernis maar ook over waar en hoe ze leefde, haar Italiaanse roots, haar reizen en uitstappen, onze reis ... soms kan gedeelde ergernis nog leuke gesprekken opleveren.

Vanmiddag op het ponton: een kuierende man, handen op de rug, met zijn loslopende hond; het sympathieke diertje genoot van zijn vrijheid en drentelde van het ene waterkrantje naar het andere om daar telkens enthousiast zijn poot op te heffen. Zijn baas wandelde stoïcijns verder, zich van geen "kwaad" bewust. We hebben uiteraard overvloedig ons kraantje gewassen en gespoeld vooraleer water te tanken! Maar toen wij hem de opmerking maakten, werden wij voor "bloody Dutch (!) uitgescholden. Zo zie je maar: niet alle Engelsen zijn gentleman en kennen hun vlaggen!

12.10.07 La Napoule: sind onze aankomst hebben wij al veel gelopen. Langs de Sentier du littoral naar de haven van La Rague, de heuvel op die zowat La Napoule overheerst en vanwaar wij, bij de orientatietafel op de top, een totaalzicht hebben op de hele golf van La Napoule, de baai van Cannes, het achterland met de Monts des Adrets en de stad Grasse. Gisteren bij vrij goede zichtbaarheid zagen wij onze volgende kapen in volle zonnelicht: le Cap Croisette en le Cap d'Antibes. Op de heuvel die deel uitmaakt van het Parc départemental de San Peyre, vinden wij de ruïnes van het kasteel van Avignonet, versterkte plaats die het uiteindelijk verlaten werd in het voordeel van La Napoule. De rode Esterelsteen is overal zichtbaar: de meeste wat oudere huizen zijn er in opgetrokken, ook muren en terrassen kan je soms amper onderscheiden van de rotsen waarop ze gebouwd zijn. In het Parc départemental is een interessant Sentier botanique aangelegd, die ons niet alleen op en rond de heuvel leidt maar die uitgebreid uitleg geeft over de flora en fauna. De erg overheersende ranke mimosa's maar vooral de steeds prachtige gekromde kurkeiken trekken onze aandacht: sommige exemplaren komen als het ware recht uit de kabouter- en trollenbossen!

17.10.07 De Golf van La Napoule sterkt zich uit tot Cap Croisette; het is een mooi zeilgebied met de baai van Cannes en de îles de Lérins. Dinsdag was het prachtig zeilweer en een bezoek aan de ankerplaatsen rond de eilanden trok ons wel aan: wij kruisten op tot de ankerplaats tussen beide eilanden. Rond vier uur haalden wij ons anker op en zeilden in grote ruime slagen terug naar La Napoule. Wij hebben ons verblijf in La Napoule dus wat verlengd: het mooie weer, de rustige en aangename haven en een leuk strand in de kleine baai net westelijk van het kasteel waar wij nog heerlijk kunnen zwemmen, maken deze wat ongewone nazomer erg genietbaar. Tot tweemaal toe werden in de drie daagse weersvoorspellingen regenbuien aangekondigd maar de hemel bleef op soms op enkele hoge sluierwolken na ongewijzigd blauw en van temperatuursdaling geen sprake: overdag blijft het rond de 24° en 's middags is het ronduit heet in de zon, alleen de vrij zachte NE-E wind koelt het strand in de latere namiddag af. De roep naar regen wordt hier een ware wanhoopskreet: wij horen dat 50% van de olijfoogst als verloren wordt beschouwd, zelfs deze oude kranige bomen kunnen het in deze lange droge periode niet meer vinden.

Wij zijn hier nog slechts 35 mijl verwijderd van Menton-Garavan waar wij onze winterligplaats geregeld hebben vanaf 1 november; wij willen er echter niet al te vroeg toekomen. Dus wilden wij vorige zondag naar Port Vauban in Antibes varen, maar men kon ons geen ligplaats voor meer dan één nacht beloven. Weinig ligplaatshouders gaan nu nog voor enige tijd weg waardoor het aantal beschikbare bezoekersplaatsen erg krap is; doordat men daarbij algemeen in de havens hier, sterk rekening houdt met de verschillende bootlengten (en breedten) bij een toewijzing, was er op dat ogenblik niets beschikbaar in onze "categorie". Morgen krijgen wij daar echter een ligplaats tot maandag.

		Cannes

Van La Napoule naar Antibes en Villefranche-sur-mer

18.10. 07 Antibes ligt op 15 mijl van La Napoule, als je rond de Iles de Lérins vaart. Vermits het is mooi en rustig weer is - Varible 1-3, in r de namiddag N-E 3-4, kiezen wij echter voor de kortste weg: oostwaarts de baai van Cannes over en dan tussen la Pointe de la Croisette en de Ile Margueritte. De doorgang is smal en over minder dan een halve mijl amper 4m diep - plots oplopend van meer dan 100 m ten westen en ten oosten van de doorgang! We hebben daar dan ook even het voordeel van 0,5 kn stroming. De Golfe Juan is aan de NW-kant erg volgebouwd en de twee havens van Golfe-Juan bieden plaats aan meer dan 1700 boten waarvan een aantal tot 70 meter lengte! Maar aan de NE-kant ligt het mooie Juan-les-Pins en dicht bij de Cap d'Antibes kijken wij op een prachtig maar ruw, bebost landschap, tussen de dennebomen enkele zeer grote, luxueuse villa's. De kaap is eigenlijk een schiereiland dat langs de NE zijde twee kleine mooie baaien vormt: de eerste l'Anse de la Garoupe - waar wij ankeren om te zwemmen en te genieten van de omgeving terwijl wij middageten. De laatste 2,5 mijl tot Port-Vauban-Antibes kunnen wij dank zij de opgekomen wind nog even zeilen.

Vanuit onze kuip en verder ...

Aanloop Vauban: een mega groot jacht - UK-vlag - ligt buiten voor anker, te groot om zelfs hier binnen te lopen. Oproep op kan 9. Verificatie van onze aanvraag. Opgave van onze ligplaats.Een immense haven, 25 ha groot: eerst, aan stuurboord, werven en héél grote jachten, ingepakt in plastiekfolie, hypermoderne drooginstallaties, kranen ...

Aan bakboord de gemeerde jachten van de Grande Plaisance: tussen 70 en 165 m lengte liggen ze hier, mooi zij aan zij. Dan, aan stuurboord, la Petite Plaisance, tussen de 38 en 47 voet! Verder. la Tour Carrée, le Môle nord, daar moet het zijn; geen plaats te bekennen; dan maar invaren, kijken, links, rechts, niets. Aan bakboord, een opening, tussen een zeilboot en een open motorboot, 1,50 m. Terug. Kettingen, pendilles, aan de betonnen steiger. Het nummer, 1722. Ja, daar is het. Bij het invaren, motor uit, wij verhalen onze boot, halen hier een stootkussen omhoog, daar steken wij er vlug een tussen, de opening wordt groter, onze buren drijven lichtjes uit elkaar, dan niet meer, maar wij kunnen er net in. Landvasten; pendille oppikken. Aanpassen, beveiligen, grote bolfender. Rondkijken. De steiger is ook autoparkeerplaats. Groot, breed, maar oud. Wat verder drie prachtige zeilers, 56 voet of meer, als kurken in een fles ... Port-Vauban, een van de grootste jachthavens van de Middellandse Zee. Kaat gaat met de boorddocumenten naar de Capitainerie, heen en terug, 50 minuten! Intussen is een gemotoriseerde havenman komen informeren of alles OK is en naar onze zin. Probleem wateraansluiting. Oproep. Vijf minuten later staat le plombier daar. Speciaal aansluitstuk, 5 euro. Merci, Monsieur. Tout est parfait.

Kaat komt terug, luxueuse brochure - welkom en beschrijving van de uitgebreide havendiensten - maar ... twee douches, en twee toiletten op 25 minuten lopen ...,en een tweede blok (?), open 11H00 tot 13H00, niet op zaterdag en zondag! Wij willen naar de oude stad, langs les remparts: daarvoor moeten wij (bijna) de hele haven rond; grote vooral motorjachten, 20 à 30 meter lang, de hele Anse Saint-Roch - elf steigers - vol! Wij zullen Antibes laten voor wat het is: morgen als het kan gaan wij naar Villefranche.

19.10.07 Er is een Menace de Grand Frais à Coup de Vent voor alle zones, voor vannacht en morgen aangekondigd. Wij verlaten Port-Vauban om 11H45, amper 12 mijl naar Villefranche. Er staat heel wat deining en de golven krijgen wij voorlangs. Met een reef in het grootzeil en een licht gereefde genua lopen wij constant 5,5 knopen aan de wind, de golven volgen elkaar kort op. Onder een blauwe hemel sturen wij op de Cap Ferrat. Als wij de haven van Nice bijna dwars hebben dan pas onderscheiden wij de Cap de Nice van de achterliggende Cap Ferrat. In de luwte van de Cap Ferrat wordt de zee wat milder, wij vallen af en varen de baai in; Villefranche ligt nu op wat meer dan een mijl, diep in de baai tussen de twee kapen, tegen de hoge heuvels; we kunnen dan eerst de XVIe eeuwse Citadelle en dan de haven onderscheiden. Om 14H30 leggen wij vast: het spoedig opdrogende zeewater laat een dikke laag zout achter op dek en opbouw, en ... op de bemanning! De windmeter geeft nog 25 knopen aan.

21.10.07 Gisteren stevige wind: in de haven van deze erg goed beschutte baai, noteerden wij 26 knopen. De boten die hier een ankerplaats hebben gevonden lagen stevig te rollen. Om Villefranche te verkennen moeten wij stevig klimmen; de oude stad begint net boven de haven maar de staten lopen allemaal tegen de heuvels op tot aan de moderne stad die zich uitstrekt tot de grenzen van Nice ter hoogte van de Grande Corniche. Ook de wandeling rond de baai naar de Pont-Saint-Jean, is zeer mooi en vanop de Promenade des Mariniers hebben wij een postkaart-zicht op Villefranche. Dagelijks komt er minstens één cruiseschip - vandaag twee - enkele uren in de baai ankeren. Honderden toeristen worden dan met kleine snelle boten naar de Gare maritime overgebracht vanwaar zij hun shopping en restaurantbezoek in de oude stad beginnen.

Door het mooie weer - vandaag is het bijna windstil - is het zeer druk op het smalle zandstrand totdat rond halfvijf plots iedereen de wagen instapt en aan de lange file-tocht huiswaarts begint. Om zes uur is de rust teruggekeerd: Villefranche lijkt bijna verlaten nu én de cruiseschepen én de dagtoeristen weg zijn. Ook de zon is nu weg en het wordt behoorlijk fris met de zachte NW-wind die over de heuvels heen op de haven neerdaalt.

Van Villefranche-sur-mer naar Beaulieu

22.10.07 Wij vertrekken naar Beaulieu - vier en een halve mijl varen - net aan de andere zijde van de Cap Ferrat waar wij een ligplaats kunnen krijgen tot 1 november, datum waarop onze winterstop in Menton-Garavan begint. Weinig wind maar er staat een behoorlijke E-deining en opnieuw wordt ons dek zout gespoeld!. De haven van Beaulieu ligt in de NW-hoek van de baai tussen de Cap Ferrat en de Cap d'Aïl, waar wij gemakkelijk de intense urbanisatie van Monaco kunnen zien. De hoge, bijna vertikale rotswanden waartegen grote luxueuse villa's - dikwijls in Victoriaanse stijl - zijn gebouwd, geven de site een groots karakter maar schilderachtige straatjes en pleintjes zoals in Villefranche moet je hier niet zoeken: hier zijn we aan de, nog heel XIXe eeuw aandoende,"British" Riviera ....

23.10.07 Bezoek aan een "cultuurmonument": de Villa Kerylos, gebouwd in opdracht van Theodore Reinach, bankierszoon en archeoloog, een getrouwe reconstructie van een antieke Griekse villa uit Delos.

24.10.07 "Promenade Beaulieu Belle Epoque", een (max.!) 2H30 lange wandeling van het Bureau voor Toerisme. 's Avonds neemt de E-wind stevig toe, brekende golven gaan over de havenmuur; er komt veel water over en op de eerste boten aan de overzijde van de muur kleeft heel wat zout en wier.

Bezoek aan de Villa Kerylos en de Villa Béatrice Ephrussi de Rothschild, in het fotoalbum.

25.10.07 Er wordt opnieuw een BMS uitgezonden: Avis de Grand-Frais à Fort Coup de Vent voor Provence, Côte d'Azur et Corse. Een depressie boven Algerije komt naar het noorden en diept uit. Een eerst regendag. Wij bezoeken de Villa en de Tuinen van de Villa Ephrussi de Rothschild: een wandeling naar Saint-Jean-Cap-Ferrat onder een donkergrijze hemel, plenzende regen- momenten en weer toenemende wind. De Villa herinnert aan de luxueuze paleizen uit de Renaissance in Firenze of Ravenna. Beatrice Ephrussi de Rothschild liet haar - zeer smaakvolle - droomvilla met negen tuinen bouwen vanaf 1907 op een 7ha groot stuk grond op Cap Ferrat met zicht op de rade de Villefranche. Wij vinden het bezoek echt een must niet alleen voor het meubilair, de verzameling Sèvres-porselein, de heel mooie meesterwerken uit de laat-Middelleeuwse schilderkunst, de Renaissance en de XVIIe eeuw, maar ook voor de negen thema-tuinen, waarvan wij zelfs bij dit donkere herfstweer echt konden genieten.

26.10.07 We konden echter véél minder genieten van onze nachtrust: het noodweer dat de hele nacht raasde - onze windmeter markeerde 44 knopen - verplichtte ons tot het continu controleren van de bescherming om de boot van de de betonnen steiger af te houden. De NE-windvlagen waarvan de versnellingen echt indrukwekkend waren hebben op een aantal boten toch wat schade aangericht. Menige genua-kous sneuvelde en kuiptenten gingen aan flarden. Op onze steiger smakte een motoboot zó tegen de steiger dat het achterschip over 20 cm doorscheurde. Vanmorgen viel de wind plots. Nu wisselen zon en blauwe hemel af met dreigende wolken. Weggewaaide stootkussens dobberen nog rond als stille getuigen ...

Van Beaulieu naar Menton

29.10.07 Sinds gisteren liggen wij in Menton-Garavan een nieuwe stevige depressie met harde wind is aangekondigd voor dinsdag en woensdag met mogelijke verlenging van de Grand-frais. We vonden het dus toch verkieslijker om zondag bij mooi weer naar onze winterbestemming te varen, na een prachtige zaterdagwandeling naar Saint-Jean-Cap-Ferrat en de Pointe de Saint-Hospice.

Zaterdagwandeling. (Saint-Jean-Cap-Ferrat) De Chemin du littoral leidt ons vanuit Beaulieu langs de Port des Fourmis, de luxe-hotels zoals de Royal Riviera , naar de Anse Saint-Jean waar de jachthaven ligt. Wat verder de bekende Paloma Plage, waarvan het strand nu bedekt is met Posidonia-gras en het restaurant een wat troosteloze aanblik toont na de laatste Coup de vent. Het kustpad slingert er over de rotsen naar de Pointe Saint-Hospice. Trappen en een klimweg brengen ons naar het kerkhof, waaraan ook een mooi onderhouden Belgische militaire begraafplaats uit de Eerste Wereldoorlog paalt, net iets hoger de kapel met een enorm ex-voto beeld., wat verder een imposante Sarrazijnse toren. Langs de Sentier komen wij verder aan twee mooie ankerplaatsen, Les Fossettes en Les Fosses. Enkele boten liggen er geankerd maar als de zon de baaien verlaten heeft, gaan de boten weg. Boven, op de steile wand, grote, heel luxueuze villa's. Terug naar de haven, de zon gaat onder maar het blijft nog even aangenaam.

Menton ligt op 12 mijl van Beaulieu; twee kapen, Cap d'Ail en Cap Martin verhinderen dat we Menton zien. Er is weinig wind en wij varen dicht bij de kustlijn op motor, met grootzeil om stabiel te varen op de zachte deining. Het is zondag en enkele kleinere motorboten zorgen voor enkele golven. Cap d'Ail en zijn jachthaven, de helicopterhaven waar toestellen op en aanvliegen. Dan Monaco dat verscholen ligt achter zijn havenuitbreiding: vanop zee als een grote dijk - waarachter een cruiseschip ligt. Het Musée Océanographique vooraan op de rots, hoger het Prinselijk Paleis, hoge flatgebouwen en torens, dé wolkenkrabbers van dit totaal volgebouwd territorium. De baai van Roquebrune; vanop een grote catamaran duiken mannen joelend in het water. Achter de kaap dan, de grote baai van Menton. De campanilla-toren van de Saint-Michel kerk uit de XVIe eeuw. Okergeel, roos, wit, geel, rood-roos, Menton dat "alleen Frans is door haar naam" glinstert in het zonnelicht.

De haven van Menton-Garavan ligt op enkele honderden meters van de Italiaanse grens, we dachten dat onze winterstop hier de beste keuze was om ons voor te bereiden op de Italië-zeiltocht vanaf het voorjaar.

PLUS

- de tocht lag volledig buiten de maanden
 juli en augustus 
- de mooie "nazomer" en prachtige herfst
- de steeds vriendelijke ontvangst en de 
bereidheid om een oplossing te zoeken 
  (zie bv. de overvolle haven van Cassis, het 
veranderen van ligplaats in Bandol ...)    
- de algemeen goede havenvoorzieningen 
- het uitblijven van geluidsoverlast 
- de beperkte lengte en breedte van onze boot 
i.v.m. het  vinden van een ligplaats
  (we kregen soms een plaats tussen kleinere 
motorboten die reeds uit het water waren!) 
- onze boegopstap en "open" preekstoel, het 
extra beslagom de mooringlijn (pendille) op 
  het achterschip te bevestigen 
- de privacy door ons "boeg naar de steiger" 
vast maken
- onze bimini (bescherming tegen zon en 
...regen!)
-de erg aangename overwintering in Menton
    

MIN 

- het beperkt contact met de plaatselijke boten; 
weinig of geen andere "vertrekkers" 
  of reizende zeilers!
- de dure en of slecht werkende Wi-fi's in 
de havens 
- de steigers meestal in beton of asfalt (zeilen !)
- de in aantal beperkte sanitaire installaties zelfs 
in grotere havens
- de watervervuiling in de havens, de algemene 
vervuiling door honden 
- de erg beperkte voorzieningen i.v.m. 
afvalopvang (sorteren erg beperkt)   

Fotoalbum? Klik hier!

U kunt ons verder volgen in Logboek Frankrijk 2.2. Overwintering in Menton.

Terug naar hoofdpagina LOGBOEK? Klik hier!

Terug naar de vorige pagina, Logboek (1): naar de Middellandse Zee, klik dan hier.